Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 19 Νοεμβρίου, στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης, εκδήλωση μνήμης προς τιμή του μεγάλου Κύπριου ποιητή Κώστα Μόντη. Στην εκδήλωση, η οποία έγινε με πρωτοβουλία του Κοινωφελούς, Επιστημονικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος της Κύπρου «Φώτος Φωτιάδης» σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, την Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής, τη Διεθνή Συντονιστική Επιτροπή για Δικαιοσύνη στην Κύπρο και το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Columbia, έγιναν από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Κώστα Μόντη.
Στην ομιλία του ο καθηγητής Κλασικών Σπουδών και Συγκριτικής Λογοτεχνίας του πανεπιστημίου, Στάθης Γουργούρης, ενημέρωσε τους παρευρισκομένους για το Πρόγραμμα των Ελληνικών Σπουδών και υπογράμμισε τη δυναμικότητα και το λυρισμό της ποίησης του Μόντη.
Μιλώντας στη συνέχεια η καθηγήτρια Συγκριτικής Λογοτεχνίας του πανεπιστημίου Columbia, Μαρία Χατζηπολυκάρπου, ανέφερε ότι μελέτησε το έργο του ποιητή, ξανά και ξανά, προσεκτικά και σχολαστικά, προκειμένου να τον κατανοήσει πλήρως ως άνθρωπο και ως καλλιτέχνη, καθώς και το συνολικό του ποιητικό όραμα και τις συγκεκριμένες ιδέες που ήθελε να εκφράσει στο έργο του. Ο Κώστας Μόντης, είπε, προσκαλεί τον αναγνώστη να σκεφτεί για την ανθρώπινη κατάσταση και παρέχει ο ίδιος τις απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την ανθρώπινη ύπαρξη, τα ανθρώπινα διλήμματα που αντιμετωπίζουν τη ζωή και το θάνατο, τις ανθρώπινες σχέσεις και σχέσεις εξουσίας. Στο έργο του, τόνισε η εκπαιδευτικός, μιλούσε για την Κυπριακή ταυτότητα που οι περισσότεροι από εμάς επιλέγουμε να μη συζητούμε δημόσια, και αξίζει να τοποθετηθεί μεταξύ των μεγάλων καινοτόμων της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ειδικά μεταξύ εκείνων των συγγραφέων που αντιμετωπίζουν παρόμοια διλήμματα σε μετα-αποικιακό κόσμο.
Ο διάσημος Αμερικανός γλύπτης της προτομής, Arcady Kotler, αναφέρθηκε στα στοιχεία που θέλησε να αναδείξει μέσα από το έργο του.
Ο Παύλος Φωτιάδης, ο οποίος εκροσωπούσε το ίδρυμα «Φώτος Φωτιάδης», ευχαρίστησε και συνεχάρη τον Γενικό Πρόξενο κ. Φιλίππου και το Πανεπιστήμιο Columbia που επιχειρούν με αυτό τον τρόπο να προβληθεί ο μεγάλος Κύπριος ποιητής και η διαχρονικότητα της ποίησης του. Η νέα αυτή προτομή του Κώστα Μόντη, είναι η δεύτερη, μετά τη προτομή στο Πανεπιστήμιο UNAM στην πόλη του Μεξικού, ανέφερε, και ο ποιητής είναι ίσως ο μεγαλύτερος ποιητής της Κύπρους και ένας από τους πλέον διακεκριμένους λογοτέχνες της σύγχρονης Ελληνικής περιόδου. Ο κ. Φωτιάδης στην ομιλία του υπογράμμισε την πολύχρονη προσφορά του Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης» και τις ενέργειες του για να διατηρηθεί και να προβληθεί εντός και εκτός Κύπρου, η παράδοση, οι τέχνες και ο πολιτισμός του νησιού.
Λαμβάνοντας το λόγο ο Γενικός Πρόξενος της Κύπρου κ. Φιλίππου, αφού καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους σημείωσε ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας κήρυξε το έτος 2014 ως Έτος Κώστα Μόντη για τον εορτασμό 100 χρόνων από τη γέννηση ενός από τους μεγαλύτερους ποιητές της εποχής μας. Αναφέρθηκε στην προσωπική γνωριμία του με τον ποιητή και διάβασε ένα ποίημα που του είχε αφιερώσει ο ίδιος λίγο πριν το θάνατο του.
Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος, πριν την αποκάλυψη της προτομής του Κώστα Μόντη, εξήρε το έργο του Κύπριου ποιητή και αναφέρθηκε στο έργο του Ιδρύματος Φωτιάδη. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, κ. Μάνος Κουμπαράκης και ο Πρόεδρος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Αμερικής, κ. Κώστας Τσέντας. Στην εκδήλωση παρέστη η κόρη του ποιητή, Στάλω Μόντη-Puagare, η οποία τόνισε το πάθος του για την Κύπρο και τον Ελληνισμό ενώ απήγγειλε ένα από τα σπουδαιότερα ποιήματα του πατέρα της στα Ελληνικά και Αγγλικά.
Τιμητικές διακηρύξεις στοΊδρυμα Φωτιάδη επέδωσαν εκ μέρους του Πολιτειακού γερουσιαστή της Νέας Υόρκη, Μιχάλη Γιάνναρη, η Ειρήνη Σταθάτου, και εκ μέρους του Κυπριακής καταγωγής Δημοτικού Σύμβουλου της Νέας Υόρκ η, Κώστα Κωνσταντινίδη, η Νίκη Κοκκίνου.
Ο Κυπριακής καταγωγής ποιητής και στιχουργός, Πόλυς Κυριάκου, διάβασε το ποίημα «Γράμμα στη μητέρα» ενώ το πρόγραμμα παρουσίασε η Λαμπρινή Γαλιατσάτου. Τέλος, διάβασαν στα Ελληνικά και Αγγλικά ποιήματα του Μόντη φοιτητές του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Columbia.